![](/media/lib/477/n-skrzynka-c8e75c076a4983ed611fa6b52b5aaf7c.jpg)
Scytyjskie zabytki mają trafić na Ukrainę, nie na Krym, orzekł holenderski sąd
29 października 2021, 16:31Holenderski sąd orzekł, że scytyjskie artefakty wystawiane w amsterdamskim Allard Pierson Museum powinny trafić na Ukrainę. Zabytki były wypożyczone do holenderskiego muzeum, gdy w 2014 roku Krym został zajęty przez Rosję. Decyzja sądu oznacza, że zabytki nie wrócą do czterech muzeów, z których zostały wypożyczone, a które obecnie są kontrolowane przez Rosjan.
![](/media/lib/476/n-dzban-80cfb629f2d1a23f11f449697d76f8e9.jpg)
Nielegalnie wywieziony złoty dzban sprzed ponad 4000 lat trafił do Turcji
26 października 2021, 11:52Od dzisiaj w Muzeum Cywilizacji Anatolijskiej w Ankarze można będzie oglądać złoty dzban sprzed 4000 lat. Jeszcze niedawno znajdował się w londyńskim Victoria and Albert Museum. Jednak po tym, jak ekspert orzekł, że zabytek najprawdopodobniej nielegalnie wywieziono z Turcji, został on zwrócony. Okazuje się, że niemal wszystkie prywatne osoby, przez których ręce przeszedł, były zamieszane w nielegalny handel dziełami sztuki.
![](/media/lib/476/n-fountains-ed6a6689ccbd6f7dc3f0138eb94e2a30.jpg)
Największa przyklasztorna garbarnia wyjaśnia zagadkę „toru do kręgli” w Fountains Abbey
26 października 2021, 08:09Na terenie dawnego cysterskiego opactwa Fountains Abbey znaleziono olbrzymią garbarnię. Był to największy zakład tego typu w klasztorach na Wyspach Brytyjskich, a jego rozmiary wskazują na prowadzenie tutaj działalności na skalę przemysłową. W proces garbowania skór musiały być tutaj zaangażowane setki osób.
![](/media/lib/475/n-kazuar-fd8cff36dbccb7a1adc9f47f254288ef.jpg)
Tysiące lat przed udomowieniem kur ludzie hodowali „najniebezpieczniejszego ptaka na świecie”
20 października 2021, 16:45Przed 18 000 laty mieszkańcy Nowej Gwinei podbierali jaja kazuarom i hodowali pisklęta, uważa międzynarodowy zespół naukowy. Takie zachowanie miało miejsce na tysiące lat przed udomowieniem kur. I nie mówimy tutaj o hodowaniu małych ptaków, a o zajmowaniu się wielkimi, drażliwymi nielotami, które mogą wypatroszyć człowieka, stwierdza profesor Kristine Douglass z Pennsylvania State University.
![](/media/lib/475/n-marquez-97cc55808f04b11bc1c96c7c03aa727c.jpg)
Wnuczka pisarza Gabriela Garcíi Márqueza organizuje wyprzedaż ubrań i przedmiotów dziadków
20 października 2021, 10:59Dwudziestego października rozpocznie się wyprzedaż ubrań należących do pisarza, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, Gabriela Garcíi Márqueza i jego żony Mercedes Barchy. Wydarzenie towarzyszy otwarciu centrum kulturalnego Casa de la Literatura Gabriel García Márquez w ich domu w Meksyku. Dochód ze sprzedaży ma zostać przekazany fundacji FISANIM, która pomaga dzieciom z rdzennych społeczności. Została ona założona przez Ophelię Medinę, przyjaciółkę pary.
![](/media/lib/115/n-asteroida-35b11d8f8757591e3fe0b881bad86870.jpg)
Broń atomowa może uchronić Ziemię przed nadlatującymi asteroidami
19 października 2021, 11:27Autorzy najnowszych obliczeń przekonują, że użycie broni atomowej do rozbicia asteroidy zagrażającej Ziemi jest dobrym sposobem na ochronę planety przed późno zauważonymi zagrożeniami.
![](/media/lib/474/n-chora-gorylica-19d1adab153ac7f7e575851b840b3583.jpg)
Życie Ndakasi, osieroconej gorylicy, której selfie stało się przebojem internetu
8 października 2021, 11:56Park Narodowy Wirunga poinformował o śmierci ukochanej 14-letniej gorylicy górskiej Ndakasi, która po długiej chorobie odeszła pod koniec września, wtulona w ramiona opiekuna Andre Baumy. Osierocona samica zdobyła internetową sławę, kiedy w 2019 r. z okazji Dnia Ziemi popularne stało się selfie, na którym widać strażników oraz Ndakasi i drugą gorylicę Ndeze; obie stoją wyprostowane i patrzą prosto w obiektyw.
![](/media/lib/474/n-gurnah-4aa3bad362c97ecc86c39081a42862f2.jpg)
Literacki Nobel 2021 dla uchodźcy z Zanzibaru i profesora na University of Kent
7 października 2021, 14:29Abdulrazak Gurnah został uhonorowany tegoroczną Nagrodą Nobla z literatury za bezkompromisowe i pełne współczucia badanie skutków kolonializmu i losu uchodźcy pomiędzy kulturami i kontynentami. Ten szerzej nieznany pisarz z Zanzibaru jest emerytowanym wykładowcą literatury angielskiej i postkolonialnej na brytyjskim University of Kent. Specjalizuje się na badaniu literatury takich autorów jak Wole Soyinka, Ngũgĩ wa Thiong’o i Salman Rushdie.
![](/media/lib/469/n-genom2-762e59e92bf835572f156a1d845f59ab.jpg)
Ślady niebezpiecznej choroby genetycznej znaleziono już u 2-tygodniowych zarodków
6 października 2021, 14:16Pląsawica Huntingtona, niebezpieczna choroba genetyczna ośrodkowego układu nerwowego, której cechami charakterystycznymi są zaburzenia ruchowe, otępienie i zaburzenia psychiczne, zwykle objawia się pomiędzy 3. a 5. dekadą życia. Naukowcy z Rockefeller University donieśli właśnie o znalezieniu śladów tej choroby u 2-tygodniowego ludzkiego embrionu
![](/media/lib/474/n-kenan-b3737c68f50f8c23999150f733a505d2.jpg)
Na Ziemi uda się odtworzyć procesy z czarnych dziur i wybuchów supernowych?
6 października 2021, 09:10Zjawiska istotne dla czarnych dziur, eksplozji supernowych i innych ekstremalnych wydarzeń kosmicznych mogą zostać odtworzone na Ziemi, twierdzą naukowcy z Pinceton University, SLAC National Accelerator Laboratory oraz Princeton Plasma Physics Laboratory. Dowodzą oni, że współczesna technologia pozwala na uzyskanie procesów kaskadowych opisywanych przez elektrodynamikę kwantową (QED cascades)